Zdarzyło się parę razy, że Paweł Nowak stawał na środku tej łąki i wyobrażał sobie kamienice, strome uliczki, dwie wieże kościoła, gwar wydobywający się z okien gospody, krzyk dzieci wybiegających ze szkoły czy wesołe pokrzykiwanie kamieniarzy z zakładu. Wszystko w niemieckiej wersji językowej. Potem otwierał oczy i nie widział już nic poza kępą zieleniny i śmieciami w przydrożnym rowie. Bo Miedzianki po prostu nie ma. Kilkadziesiąt kamieniczek, pałac, rozlewnia wody starego Gliszczyńskiego, kościół z żółtą elewacją - to wszystko zniknęło, zniszczone, rozgrabione, zrównane z ziemią, wywiezione, zaorane, zapadnięte.
Filip Springer. "Miedzianka. Historia znikania"
Wprowadzenie
Dzięki książce Filipa Springera pt. "Miedzianka. Historia znikania" dowiedziałem się o miasteczku, które stało przez 700 lat na szczycie Miedzianej Góry a następnie zniknęło w latach 70-tych XX wieku. Historia ta tak bardzo mną poruszyła, że od roku 2012 często krążę po okolicy Miedzianej Góry w poszukiwaniu śladów tego co tu kiedyś było.
fragment mapy z roku 1936
Przyjąłem zasadę, że kiedy piszę o Miedziance przed 1945 rokiem, to używam nazwy Kupferberg. Podobnie gdy piszę o Mniszkowie przed 1945 rokiem, to używam nazwy Waltersdorf.
Oprócz informacji o Miedziance zamieszczam również informacje o Mniszkowie. Kiedyś stanowiły one jedną miejscowość Waltersdorf, która rozciągała się na grzbiecie Wołka schodzącym do doliny rzeki Bóbr oraz w dolinie Miedzianego Potoku, spływającego po zachodniej stronie grzbietu. W roku 1370 oddzielono dolną część Waltersdorf, leżącą na północnym krańcu grzbietu, i wyodrębniono w ten sposób miejscowość Kupferberg.
Na początku książki o Miedziance i historii jej znikania, Filip Springer wspomina o średniowiecznym kamiennym krzyżu z wykutym napisem MEMENTO:
Oprócz informacji o Miedziance zamieszczam również informacje o Mniszkowie. Kiedyś stanowiły one jedną miejscowość Waltersdorf, która rozciągała się na grzbiecie Wołka schodzącym do doliny rzeki Bóbr oraz w dolinie Miedzianego Potoku, spływającego po zachodniej stronie grzbietu. W roku 1370 oddzielono dolną część Waltersdorf, leżącą na północnym krańcu grzbietu, i wyodrębniono w ten sposób miejscowość Kupferberg.
Na początku książki o Miedziance i historii jej znikania, Filip Springer wspomina o średniowiecznym kamiennym krzyżu z wykutym napisem MEMENTO:
fot. własna (6 lutego 2016)
Zatem pamiętajmy o tych historycznych miejscowościach i zamieszkujących ich przez wieki mieszkańcach:
"Pamięci mieszkańców Kupferbergu" fot. własna (24 sierpnia 2016)
Za sprawą książki Filipa Springera wzrosło zainteresowanie Miedzianką i przeżywa ona teraz swoje odrodzenie. W roku 2015 powstał nowy Browar Miedzianka, gdzie można napić się wyśmienitego piwa, zjeść śniadanie albo obiad a nawet przenocować w przygotowanych apartamentach:
fot. własna (7 maja 2015)
Inną ciekawą opcją jest nocleg w szafach pełnych książek, które dostępne są od niedawna w Starej Szkole:
fot. własna (12 grudnia 2021)
W roku 2022 została otwarta najwyżej położona w Polsce księgarnia, która mieści się obok Starej Szkoły w Szybie Miedzianka:
fot. własna (14 lipca 2020)
Od roku 2019 trwają prace w Starym Browarze, gdzie powstaje nowy browar, restauracja i miejsca noclegowe:
fot. własna (18 listopada 2020)
Położenie i dojazd
Miedzianka leży przy drodze z Janowic Wielkich do Marciszowa, natomiast Mniszków leży na końcu drogi odchodzącej przy przejeździe kolejowym z Janowic Wielkich na południowy wschód:
Polecam poprowadzoną po Miedziance i Mniszkowie ścieżkę historyczno-edukacyjną. Jej mapkę można pobrać z mojej strony jako plik miedzianka-mniszkow-mapa.pdf (kiedyś była ona dostępna wraz z opisem w serwisie tajemnicemiedzianki.pl ale od jakiegoś czasu serwis ten nie działa).
Samochodem najwygodniej zjechać z trasy Bolków - Jelenia Góra (droga nr 3) w miejscowości Radomierz na południe do Janowic Wielkich, gdzie za przejazdem kolejowym skręcić w lewo w kierunku Marciszowa.
Aby dojechać koleją, najwygodniej wysiąść na stacji Janowice Wielkie i podejść drogą w kierunku Marciszowa (1,8 km, ok. 20-30 minut marszu). Kierować się wg. drogowskazów na Marciszów i na Browar Miedzianka.
